Αναφορά στην επέτειο της Γαλλικής Επανάστασης (14.7.1789)

         από τον πολιτικό μηχανικό Θεόδωρο Κ. Παπαϊωάννου

Η Γαλλική Επανάσταση υπό την πιο βίαιη μορφή  που γνωρίσαμε διήρκεσε μια δεκαετία από το 1789 έως το 1799 έτος που ανέλαβε αυτοκράτορας ο Ναπολέων  δηλαδή  από το 1789 .

 Οι ρίζες της βρίσκονται στο 17 και 18 αιώνα, αλλά  οι συνέπειες της εκτίνονται  στον 19 αιώνα . Τηρουμένων των πολιτικών ,κοινωνικών οικονομικών συνθηκών ο λόγος της είναι επίκαιρος ,γιατί υπήρχαν τότε  συσσωρευμένα εύφλεκτα υλικά

«ένα σύστημα διακυβέρνησης ανυπόφορο – γράφει για τα αίτια της Επανάστασης ο D. Richards-  χωρίς επάρκεια αγαθών, χωρίς εντιμότητα έτοιμο να καταρρεύσει. Ένα δυναμικό τμήμα της κοινής γνώμης διαμορφωμένο από τους διαφωτιστές για μεταρρυθμίσεις το επιτυχημένο παράδειγμα των Αμερικανών που είχαν επαναστατήσει , ένας αδύναμος ή άβουλος  βασιλιάς και μια βασίλισσα αντιδημοφιλής , γενικευμένη οικονομική δυσφορία και μια απελπισμένη μάζα λαού στο Παρίσι ασυνήθιστα  πολυάνθρωπη.

Χρειαζόταν μόνο ένας σπινθήρας για να μεταδώσει φλόγα και να μετατρέψει την συσσωρευμένη εύφλεκτη μάζα του 1787-89 σε πυρκαγιά.

Το παλαιό καθεστώς  ήταν άδικο ανίκανο και χαοτικό, Στην Γαλλική επικράτεια  υπήρχαν 360 διαφορετικοί φεουδαρχικοί κώδικες ποινικών αστικών νόμων.

Ένας ανεξέλεγκτος ελέω Θεού Βασιλιάς-  τύραννος -  με συμμάχους τον ανώτερο κλήρο και τους ευγενείς : περίπου 300000 μέλη φοροδιαφεύγοντα   κατόχους  των  3/5 του γαλλικού εδάφους σε σύνολο πληθυσμού 25 εκατομμυρίων .

Ο Γαλλικός λαός  κατέβαλε δυσβάστακτους φόρους που έτρεφαν  τους λίγους .

Πλήρωνε κεφαλικό φόρο,  ‘’δεκάτη’’ στην εκκλησία, το φόρο του αλατιού, δασμούς διακίνησης των προϊόντων του . Υποχρεώνεται ακόμη για αγγαρείες στα δημόσια έργα , συχνά φυλακίζεται για απείθεια και εξοντώνεται στα κάτεργα και στις γαλέρες.

Οι Διαφωτιστές κυρίως Μοντεσκιέ (1687-1755),  Βολτέρος (1694-1778), Ρουσώ (1712-1778) κ.α. Εγκυκλοπαιδιστές και το προηγούμενο της Αμερικανικής Επανάστασης (1776-83) διαμόρφωσαν  κατάλληλα το κλίμα της εποχής.

Στις 14 Ιουλίου 1789 καταλαμβάνεται η θεωρούμενη ως απόρθητη λαομίσητη Βαστίλη. Το βράδυ της 4^ης προς 5^ης Αυγούστου 1789  η Εθνοσυνέλευση μέσα στις Βερσαλλίες «καταλύει ολόκληρο το φεουδαλικό σύστημα». Λίγο αργότερα διακηρύσσει τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη . Στην συνέχεια εθνικοποιεί την Εκκλησιαστική Περιουσία.

Τον Ιούνιο 1791 ο Λουδοβίκος και η Αντουανέτα μεταμφιεσμένοι δραπετεύουν από το Παρίσι με άμαξα,  αλλά συλλαμβάνονται στην πόλη Varennes .

 «Το πνεύμα με το οποίο θα κρίνουμε τον βασιλιά , θα είναι εκείνο που θα θεμελιώσει  την Δημοκρατία»,  λέει ο νεαρός κατήγορος Σεν- Ζιστ στην δίκη του Λουδοβίκου

Ο λόγος του κατήγορου – γράφει ο Αλμπέρ Καμί  στον «Επαναστατημένο Άνθρωπο» (σ. 100-110) –έχει όλα τα στοιχεία μιας θεολογικής μελέτης . Για να αποδειχτεί πως «ο λαός «είναι αφ’ εαυτού  του «αιώνια αλήθεια». Πρέπει να αποδειχτεί πως η βασιλεία είναι αφ’ εαυτής το «αιώνιο έγκλημα». Όχι ένα οποιοδήποτε έγκλημα, αλλά το Έγκλημα, δηλαδή η «απόλυτη βεβήλωση» μια και «κανείς» δεν μπορεί να βασιλεύει αθώα. Έτσι κάθε βασιλιάς- σφετεριστής είναι ένοχος. Και μόνη η επιθυμία κάποιου να γίνει βασιλιάς αξίζει τον θάνατο.