Το χρονικό της άλωσης της Πόλης 29.5.1453

 από τον πολιτικό μηχανικό Θεόδωρο Κ. Παπαϊωάννου

Ο ελληνοκεντρισμός δεν είναι πάντα  η καλύτερη ματιά για να βλέπει κανείς την Ιστορία  O καθένας λοιπόν μπορούσε να δει  ότι η Κωνσταντινούπολη ήταν καταδικασμένη, ότι μια αυτοκρατορία, που την αποτελούσε μόνο κάτι παραπάνω από μια φθίνουσα Πόλη   δεν μπορούσε να σωθεί στον αγώνα εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας… που διέθετε την καλύτερη στρατιωτική μηχανή της εποχής.   Ο,τι είχε απομείνει από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η Κωνσταντινούπολη και μια στενή λουρίδα γης με μερικές πόλεις στην Προποντίδα και τον Εύξεινο Πόντο.  Φυτοζωούσαν ακόμη η περιοχή της Ταπεζούντας και ο Μυστράς.   Αλλά και η Πόλη η ίδια, μέσα στα 14 μίλια των τειχών της, δεν ήταν πλέον το κοσμοπολίτικο κέντρο των χρόνων της ακμής, όταν την κατοικούσαν 800.000 ως 1.000.000 άνθρωποι.   Μόνο  60.000-80.000 κάτοικοι  της απέμειναν  κι αυτοί μια πανσπερμία: Ρωμιοί, Αρμένηδες, Εβραίοι, Βενετσιάνοι, Γενοβέζοι, Φλωρεντίνοι, Ραγουζαίοι, Αγκωνίτες, Καταλανοί, Ισπανοί, Γερμανοί, Σλάβοι, ακόμη και Τούρκοι.     Ωστόσο ακόμη και στις ημέρες πριν τη πτώση της η Κωνσταντινούπολη  δεν έπαυε να είναι  το μεγαλύτερο πολίτικο, θρησκευτικό και οικονομικό κέντρο

Πλάι στην βυζαντινή αριστοκρατία παρατάσσονταν ο ποντεστά των Γενοβέζων – με δική τους διοίκηση και δικούς τους νόμους-, ο βάιλος των Βενετσιάνων – με δικά τους προνόμια-, ο πρίγκιπας Ορχάν των Τούρκων κ.α.      Οι ελάχιστοι  Ρωμιοί ήταν εχθροί των Λατίνων , βαθύτατα διχασμένοι σε ενωτικούς και ανθενωτικούς και πριν και μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την Ένωση των Εκκλησιών της Φεράρα-Φλωρεντίας (5.6.1439).    Η Πόλη σπαράζονταν από θρησκευτκές έριδες.    Τα κύρια θέματα που τους απασχολούσαν τότε – πέρα από την πρωτοκαθεδία του πάπα- ήταν για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος (Filioque) και για την παρασκευή του άρτου της Θείας Ευχαριστίας (με ζύμη ή άζυμος).

Στους περισσότερο  μορφωμένους  τέλος, υπήρχε ένας άλλος διαχωρισμός. Ναι στη χρησιμοποίηση πλατωνικών όρων και αριστοτελικής μεθοδολογίας, έλεγαν οι μεν. Όχι σ’αυτήν, έλεγαν έμπρακτα κυρίως οι οπαδοί της αποφατικής «φιλοσοφίας», που υποστήριζαν ότι η ανθρώπινη διάνοια είναι ανίκανη να λύσει θεία προβλήματα, μια και ο Θεός βρίσκεται πέρα από την ανθρώπινη γνώση.

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ένιωθε  σχεδόν ανήμπορος  να αποτρέψει τον ορατό κίνδυνο και την επερχόμενη καταστροφή      Η Δύση αδιαφόρησε στις εκκλήσεις του αυτοκράτορα για βοήθεια και έτσι σχεδόν αβοήθητος, μετά την ασφυκτική πολιορκία τον Απρίλιο του 1453 ανέμενε την μεγάλη επίθεση.

Έτσι λοιπόν την 5^η  Απριλίου 1453 ο σουλτάνος, με στρατό 150.000 ανδρών, είχε φθάσει έξω από τα τείχη. Πίσω από τα τείχη οι 8.000 αμυνόμενοι είχαν καταλάβει τις θέσεις που είχε ορίσει ο αυτοκράτορας. «Ο Ιουστινιάνι στη Χαρίσια Πύλη με τους Γενουάτες του…    Κάτω από τον Ιππόδρομο οι Καταλανοί με τον Περέ Χούλια… Ο Ενετός βάιλος Μινότο και το επιτελείο του στα ανάκτορα των Βλαχερνών…    Κοντά στο λιμάνι του Ελευθερίου ο πρίγκιπας Ορχάν και οι Τούρκοι του…» και την παραμονή  της πτώσης κατά την τελευταία λειτουργία στην Αγία Σοφία ενθάρρυνε τους στρατιώτες του      Οι αμυνόμενοι άντεξαν για 53 μέρες. Η έλλειψη ουσιαστικής βοήθειας από τη Δύση και η μεταφορά δια ξηράς από τον 8 χλμ. δίολκο των 70 τουρκικών πολεμικών πλοίων – από το Βόσπορο στον Κεράτιο- έπαιξαν σημαντικό ρόλο.

 « Τὸ δὲ τὴν πόλιν σοι δοῦναι, οὔτ’ ἐμόν ἐστιν οὔτ’ ἄλλου  τῶν  κατοικούντων ἐν ταύτῃ· κοινῇ γὰρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καὶ  οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν», ήταν η απάντησή του  στην πρόσκληση του σουλτάνου να  του παραδώσει  την Πόλη

Τα άλλοτε κραταιά τείχη της Βασιλεύουσας ηλικίας 1000 ετών, αποτέλεσαν εύκολη λεία στο ιδιαίτερα  ισχυρό τεχνολογικά πυροβολικό του σουλτάνου που διέθετε το μεγαλύτερο  κανόνι μέχρι τότε στον κόσμο  με  χειριστές 300 πυροβολητές.

Ανήμερα  ο αυτοκράτορά έπεφτε  μαχόμενος και αποκεφαλίστηκε για να περάσει στη σφαίρα του θρύλου

  Σκλαβώθηκαν  οι κάτοικοι της Πόλης , οι γαζήδες ( Μωαμεθανοί  που είχαν ορκιστεί να εξοντώσουν τους απίστους με το σπαθί ) λεηλάτησαν  και «έβαλαν χέρι»  στα όμορφα κορίτσια.

Μετά την άλωση ο Μωάμεθ Β΄ για να διατηρήσει τα νώτα του επέλεξε ως Πατριάρχη τον φανατικό ανθενωτικό Γεννάδιο Β΄ Σχολάριο  που απέδωσε την  πτώση της Πόλης σε θεια καταδίκη  και θέλημα θεού!!!!!!

*Κατά την φραγκοκρατία ο όρος βάιλος αντιπροσώπευε το αξίωμα του επιστάτη, ενώ στην αρχές τουρκοκρατία τον πρόξενο