Παραινέσεις της Μεγάλης Εβδομάδας προς τους άρχοντες

Του Μανόλη Γ. Δρεττάκη*

«… μη ομοιούσθαι τοις έθνεσιν έλεγες  εις το κατάρχειν των ελαχιστοτέρων,… ο πρώτος ούν υμίν έστω πάντων διάκονος, ο δε άρχων ως ο αρχόμενος,ο προκριθείς δε ως ο έσχατος…»

Το παραπάνω παράθεμα είναι από την υμνολογία του όρθρου της Μεγάλης Δευτέρας και ψάλλεται το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων. Αποτυπώνει μια από τις βασικότερες παραινέσεις του Ιησού Χριστού προς τους μαθητές του και μετέπειτα Αποστόλους προ του Πάθους Του, το οποίο και αποτελεί την κορύφωση εφαρμογής, με τη σταυρική Του θυσία, αυτών ακριβώς των παραινέσεων. Πράγματι όλος ο επί της γής βίος Του δεν ήταν παρά μια συνεχής και πιστή εφαρμογή αυτών των παραινέσεων.

Ταυτόχρονα, όμως, οι παραινέσεις αυτές απευθύνονται σε όλους τους ανά τους αιώνες μαθητές Του αρχίζοντας από τους διαδόχους των Αποστόλων, δηλαδή το σημερινό Κλήρο και όλους τους χριστιανούς που θέλουν να είναι πραγματικοί μαθητές Του. Είναι, όμως, και η πεμπτουσία της αποστολής που έχουν όλοι εκείνοι οι άρχοντες που, με την ψήφο του λαού, εκλέγονται σε διάφορα αξιώματα. Είναι, επομένως, ενδιαφέρον να τις δούμε από αυτή την τελευταία, και πολύ επίκαιρη σκοπιά.

Το πρώτο που πρέπει να θυμούνται οι εκλεγμένοι άρχοντες είναι ότι δεν πρέπει να καταδυναστεύουν τόσο εκείνους που τους εξέλεξαν όσο και το λαό συνολικά. Η βασική προτροπή του Ιησού Χριστού προς τους «πρώτους», δηλαδή τους εκλεγμένους άρχοντες στους οποίους αναφερόμαστε στο άρθρο αυτό, είναι να είναι «διάκονοι». «Διακονώ» σημαίνει υπηρετώ. Υπηρετώ, στην περίπτωση των εκλεγμένων αρχόντων, είναι να δίνουν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει τόσο η κοινωνία και ο Τόπος συνολικά όσο και συγκεκριμένα ειδικά προβλήματα της περιφέρειας στην οποία εκλέχτηκαν υπό την προϋπόθεση ότι δεν βλάπτουν το γενικότερο κοινωνικό συμφέρον. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να ικανοποιούν συμφέρονται συντεχνιών εις βάρος του κοινού συμφέροντος. Είναι, φυσικά, αυτονόητο, ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούν το αξίωμα και τη θέση που κατέχουν για να αποκομίσουν οι ίδιοι, η οικογένεια τους ή οι φίλοι τους οποιοδήποτε όφελος.

Εκτός όμως από την πιστή εκτέλεση της διακονίας για την οποία εκλέχτηκαν, οι άρχοντες πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και στη συμπεριφορά τους. Η συμπεριφορά τους πρέπει να είναι συμπεριφορά αρχομένου, δηλαδή ενός υποδειγματικού πολίτη που εφαρμόζει πιστά τους νόμους, σέβεται τους θεσμούς, τους συνανθρώπους του και τα δικαιώματά τους και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για όλους. Δεν πρέπει, ο εκλεγμένος άρχοντας να λησμονεί ότι, ο πραγματικός άρχων είναι ο κυρίαρχος λαός. Απέναντι στο λαό, ο άρχοντας πρέπει να αισθάνεται ως «έσχατος» όλων, δηλαδή υπηρέτης και του τελευταίου πολίτη.

Όλα τα παραπάνω ηχούν παράδοξα και εξωπραγματικά στον Τόπο μας, ιδιαίτερα σήμερα. Έχει λεχθεί – και δυστυχώς είναι σε πολλές περιπτώσεις αλήθεια – ότι «η εξουσία φθείρει, ή ακόμα, και διαφθείρει». Η φθορά αρχίζει με την αλαζονική συμπεριφορά των εκλεγμένων αρχόντων απέναντι τόσο σε εκείνους που τους εξέλεξαν όσο και απέναντι στο λαό. Μια συμπεριφορά που φτάνει ακόμα και μέχρι την άρνηση να δεχτούν εκπροσώπους κοινωνικών φορέων και να ακούσουν τα δίκαια αιτήματά τους ή τις τεκμηριωμένες θέσεις για τις αδικίες που διαπράττονται εις βάρος εκείνων τους οποίους εκπροσωπούν.

Σε γενικότερο επίπεδο η αλαζονική συμπεριφορά εκλεγμένων αρχόντων, φτάνει στο σημείο να περιφρονεί όχι μόνο απόψεις και τις θέσεις των κοινωνικών φορέων, αλλά και τις οδυνηρές συνέπειες που έχουν λαθεμένες αποφάσεις που πήραν σε μεγάλο αριθμό πολιτών ή, ακόμα και του Τόπου, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να πείσουν, με απόκρυψη ή διαστρεβλώσεις της αλήθειας, ότι οι αποφάσεις τους ήταν ορθές. Με άλλα λόγια η αλαζονική συμπεριφορά τους φτάνει στο να αρνείται την ίδια την πραγματικότητα και την ολοφάνερη αλήθεια. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά αρνούνται οποιαδήποτε προσωπική ευθύνη για τις συνέπειες των αποφάσεών και των πράξεών τους.

Υπάρχουν, όμως, δυστυχώς, και περιπτώσεις στις οποίες εκείνοι που εκλέγονται για να υπηρετήσουν τα συμφέροντα του λαού και του Τόπου, θεωρούν τη θέση τους ως ιδιοκτησία τους και τη χρησιμοποιούν για την εξυπηρέτηση των δικών τους υποθέσεων και των υποθέσεων της οικογένειάς τους και, στη χειρότερη περίπτωση, για τον πλουτισμό τους.

Αν συγκρίνει κανείς την ουσία των παραινέσεων που περιλαμβάνονται στο παράθεμα στην αρχή του άρθρου αυτού και στην πραγματικότητα που υπάρχει στη χώρα μας διαχρονικά και, ιδιαίτερα, τα τελευταία 64 χρόνια, με κορύφωση το σημερινό αδιέξοδο δράμα που περνά η χώρα μας και ένα μεγάλο ποσοστό του λαού, αντιλαμβάνεται πόσο μεγάλη σημασία έχει η ψήφος που θα δώσει το εκλογικό σώμα στις επικείμενες εκλογές.

Το τι θα ψηφίσει ο κάθε υπεύθυνος πολίτης είναι προσωπική του υπόθεση και επιλογή. Αν όμως επιθυμεί να αλλάξει ριζικά η καταστροφική πορεία που ακολουθήθηκε μέχρι σήμερα και έφερε τη χώρα στο χείλος γκρεμού, θα πρέπει να επιλέξει να τον εκπροσωπήσουν στη Βουλή μόνο τα ικανά και ακέραια εκείνα πρόσωπα που στη μέχρι σήμερα βιωτή τους έχουν τηρήσει και είναι βέβαιο ότι, αν εκλεγούν, θα συνεχίσουν να τηρούν απαρέγκλιτα τις παραινέσεις που περιλαμβάνονται στο παράθεμα στην αρχή του άρθρου αυτού. Ο Τόπος, τότε μόνο θα μπει στην πορεία εκείνη που θα τον βγάλει από το σημερινό αδιέξοδο, όταν την πλειοψηφία στη Βουλή θα την συγκροτούν πρόσωπα με αυτά τα εχέγγυα. Γένοιτο.

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.